Newsletter!

Różne oblicza cynamonu

Ta niezwykła  przyprawa jest  znana ludziom już od czasów starożytnych. Pierwsze wzmianki o niej pojawiają się w Biblii  oraz w spisach arabskich lekarzy. Pierwotnie cynamon był stosowany jako lekarstwo, dopóki nie zaczęto odkrywać innych jego właściwości…i odmian.

Wielu z nas nie zdaje sobie sprawy, że jest kilka gatunków cynamonu, przy czym tylko jeden jest tym ,,właściwym”. To cynamon cejloński, rzadziej spotykany niż ten pospolitszy – cassia, pochodzący z Chin, Wietnamu I Birmy. Prócz niższej ceny  cynamon typu cassia cechują  odmienne właściwości. Różni je zawartość pewnej substancji – kumaryny, która w dużych ilościach może bardzo niekorzystnie wpływać na działanie wątroby. Cassia (czyli ten tańszy zamiennik cynamonu) wykazuje wysoką zawartość kumaryn, z kolei cejloński zawiera jej śladowe ilości. Dlatego właśnie odmiana m.in. chińska n i e jest wskazana do częstego stosowania w diecie oraz jako suplement.

Właściwa odmiana drzewa cynamonowca ma miękką i kruchą korę. Przyprawa ma jasnobrązową barwę i przede wszystkim – aromatyczny, korzenny, słodkawy smak. Przy odrobinie uważności łatwo odróżnić go od cynamonu cassia, bo jest bardziej subtelny.  Z resztą sami spróbujecie….

Cynamonowiec cejloński pochodzi ze Sri Lanki, zwanej dawniej   Cejlonem, któremu  drzewo zawdzięcza swoją nazwę. Cenny proszek cynamonowy powstają z jego kory, liści i korzeni. Proces pozyskiwania jest długotrwały i skomplikowany. 

Przyprawa, której zwykle używamy w kuchni powstaje dzięki wysuszaniu oraz mieleniu kory cynamonowca. Na Sri Lance  w wytwarza się ( także w małych manufakturach  na wsi) cenny olej z liści cynamonu, stosowany jako baza do wielu preparatów oraz  w  medycynie ajurwedyjskiej, o silnych właściwościach rozgrzewających.

Jak już zdążyli zauważyć nasi praprzodkowie, cynamon posiada liczne właściwości lecznicze. Działa antybakteryjne oraz łagodząco na mięśnie, neutralizuje toksyny, a co ważniejsze – poprawia trawienie poprzez stymulację układu pokarmowego. Przyczynia się także do regulacji działania układu krążenia, obniża poziom cholesterolu oraz cukru w organizmie, przez co jest przyprawą polecaną diabetykom z cukrzycą typu 2. Cynamon działa także korzystnie na przemianę materii wspomagając odchudzanie.

Cynamon jest przyprawą wskazaną osobom o doszach: wata I kapha, gdyż łagodzi ich nadmiarowe cechy. Vata jednak , ze względu na swoją suchość, nie powinna go stosować w nadmiarze, gdyż cynamon jest  co prawda silnie rozgrzewający ale także wysusza. 

Na co dzień, stosowany także np. do deserów, równoważy naturę słodkiego smaku zawierającego element ziemi i wody, tak jak to ma miejsce w zdrowym deserze: Daktyle a ‘la trufle.

Daktyle a’la trufle

Naprawdę duże daktyle ( do kupienia na wagę w sklepach ze zdrową żywnością ) na chwilę moczymy w gorącej wodzie. Można teraz wyjąć z nich pestki.

Do miseczki wsypujemy dwie łyżki prawdziwego organicznego kakao oraz czubatą łyżkę cynamonu. Daktyle obtaczamy kilka razy w pudrze cynamonowo- kakaowym i układamy na szklanej paterze. 

Każdy pyta na ich widok „co to jest” bo wyglądają jak trufle czekoladowe…..A to zdrowy deser, który zachwyci Wszystkich!

Jaglanka z gruszką

Składniki dla 1 osoby
1 filiżanki kaszy jaglanej
1/3 łyżeczki ghee
1/2 gruszki
1/3 filiżanki rodzynek
kilka migdałów
1 mała garść jasnego sezamu

Przyprawy:
1/4 łyżeczki kurkumy
1/6 łyżeczki nasion kolendry
1/6 łyżeczki nasion kopru włoskiego
1/4 łyżeczki świeżego, pokrojonego lub startego na tarce imbiru
1 łyżeczka ekologicznych wiórek kokosowych
1/2 plasterka limonki
Przygotowanie
Kaszę jaglaną należy wypłukać 5 razy, a następnie podgrzać w garnku 2-3 minuty. Dodać ghee oraz obraną i pokrojoną w kostkę gruszkę. Posypać przyprawami, zaczekać
minutę/dwie i zalać wszystko wodą. Zagotować i po 2-3 minutach dodać wiórki kokosowe. Udekorować nimi także talerz z gotową owsianką, dokładając plaster limonki i kroplę ghee.

Polskie śniadanie „inaczej” Jajecznica z warzywami

Składniki dla 1 osoby:
1 jajko wiejskie na osobę
1/2 łyżeczki ghee
1/4 pomidora
1/6 papryki
1/3 cukinii
1 cebulka szalotka
1 łyżka świeżego kopru
Przyprawy:
1/3 łyżeczki kurkumy
1/3 łyżeczki kolendry
1/3 łyżeczki kopru włoskiego
1/3 łyżeczki soli himalajskiej lub czarnej hinduskiej ( pachnie jak gotowane jajka)
Przygotowanie:

Na patelnię włóż ghee, a po chwili pokrojone warzywa. Podgrzewaj je, a następnie, za 2-3 minuty dopraw przyprawami. Po kolejnych 2-3 minutach wbij na warzywa jaja, dodaj sól i dokładnie wymieszaj.
Kiedy jaja będą ścięte wyłóż jajecznicę z warzywami na talerze, dekorując ją drobno pokrojonym koprem.

Smacznego!
Jajecznicy nie łączymy z chlebem, ale ponieważ dużo osób nie zje jajecznicy bez chleba,
wyjątkowo dodaliśmy po 1 małej kromce żytniego na zakwasie.

Barszcz po ajurwedyjsku z fasolką mung

Składniki:

1/3 filiżanki zielonej fasolki mung na osobę
½ łyżeczki ghee
1/5 włoszczyzny ( bez kapusty)
1 i pół średniego buraka
1/3 małej kropli pasty z tamaryndowca
2 krople cytryn
Cienki plaster limonki z wymyta dokładnie gorąca wodą skórką
Pół łyżeczki świeżej kolendry
Przyprawy:
1/5 łyżeczki kurkumy
1/5 łyżeczki kolendry w ziarnach
1/2 ziarna ziela angielskiego lub 1/2 ziarna jałowca
1/5 łyżeczki ziaren kopru włoskiego (fennel)
1/6 łyżeczki asafetydy w proszku
1/5 łyżeczki majeranku , na końcu gotowania
1/6 łyżeczki świeżego imbiru
1/5 łyżeczki suszonej kozieradki
1/2 liścia laurowego lub liść curry
1/6 łyżeczki soli himalajskiej lub soli kamiennej lub kłodawskiej

Przygotowanie:
Fasolkę mung umyć 5 razy i namoczyć na przynajmniej 2 godziny w zimnej wodzie ( najlepiej na całą
noc).
W garnku rozpuścić ghee. Po 2-3 minutach włożyć pokrojoną włoszczyznę oraz buraki. Podgrzewać
od 3-5 minut.
Dodać przyprawy zaczynając od ziaren, potem suszone przyprawy i obrany ze skórki, drobno
pokrojony imbir, a na końcu asafetydę.
Po 3-5 minut dolewamy po 1 filiżance zimnej wody na osobę plus 1 filiżanka dla gościa.
Wkładamy do barszczu kroplę pasty z tamaryndowca ( smak kwaśny).
Gotujemy barszcz 20 minut lub dłużej, aż warzywa będą miękkie. Kiedy barszcz się już ugotuje, dodajemy majeranek, a na samym końcu cytrynę. Na wierzch kładziemy odcedzoną fasolkę mung i kawałek limonki oraz posypujemy całość świeżą kolendrą lub natką pietruszki. Dodajemy 1 kroplę ghee.

Curry z warzyw z batatami z miseczką kaszy jaglanej

Przygotowanie: kalafior rozdrabniamy na różyczki. Warzywa  obieramy i kroimy w kostkę.

Do garnka wkładamy ghee i  przyprawy. Czekamy chwilę. Dodajemy warzywa. Czekamy chwilę. Wlewamy ½ filiżanki wody dla każdego. Kilka chwil gotujemy. Dokładnie mieszamy. Dolewamy wody i dusimy na małym ogniu. Podajemy  z natką i kropla ghee oraz plasterkiem limonki( wyszorowanej  przedtem pod bardzo ciepłą wodą).

Kasza jaglana na sypko

Kasze umyć  3 razy i zalać   wodą, 5x więcej wody niż kaszy. Od zagotowania, 10 minut gotować na średnim ogniu. Jak będzie al dente, ale nie twarda, odsączamy ją na gęstym sitku, zalewamy kilka razy zimna wodą, żeby się nie kleiła .Wkładamy na chwilę ponownie do garnka ,żeby ocieplić kaszę. Podajemy w miseczkach

Składniki 

1/2 filiżanki  kaszy jaglanej                                              

1/3 batata                                                                           

1/6  kalafiora                                                                      

1/2 marchewki                                                                   

1/4 selera                                                                             

 1/4 cukinii                                                                            

plasterek limonki

Przyprawy

1/6 łyżeczki asafetydy w proszku

 1/6 łyżeczki kurkumy

1/6 łyżeczki nasion  kolendry

1/2 małej kropli pasty z tamaryndowca

1/8 łyżeczki soli himalajskiej 

1/4 łyżeczki natki

Fasolka mung z kokosem i szalotką

Przygotowanie:

Z brązowego kokosa uzyskaną wodę kokosową odlać do szklanego naczynia i podać osobom w ilości ½ filiżanki, jako lek. Zrobić wiórki kokosowe, po 1/3 filiżanki na osobę. 

Granat obić  nożem lub młotkiem ,przekroić równolegle do podłogi, złamać na kilka części i wydłubać  same nasionka.

  Fasolkę mung dokładnie umyć i namoczyć na noc (lub przynajmniej 2 godziny).

Ugotować ją z dodatkiem liści laurowych lub liści curry. 2 minuty przed końcem gotowania ( po około 20 minutach), dodać drobno pokrojoną szalotkę i sól. Gotować na małym ogniu  2 minuty, nie więcej, odcedzić, wyłożyć do miseczek. Posypać fasolkę świeżym imbirem pociętym w paseczki, świeżymi wiórkami kokosowymi oraz świeżą kolendrą  i ziarenkami granatu. Skropić limonką i ghee.

Składniki

1 filiżanka zielonej  fasolki mung                                              

1/4 cebulka szalotki ( nie może być inna)                                 

1/2  brązowego kokosa                                                               

Plaster limonki                                                                               

Pół owocu granatu

Kilkanaście kropli ghee

Przyprawy

1/2 liścia laurowego lub 1 listek curry

1/8 łyżeczki świeżego imbiru

1/2 łyżeczki świeżej kolendry lub natki

1/8 łyżeczki soli himalajskiej lub kamiennej

Warzywa na parze z miseczką ryżu z wody

Przygotowanie: Ryż umyj 5 razy w zimnej wodzie. Wodę zagotuj w garnku. Włoszczyznę oraz pozostałe warzywa  obierz  i pokrój  na  części lub w plasterki. Wsyp mokry ryż do wrzątku, lekko go

soląc. Warzywa włóż do parownika  ( górnej części garnka do gotowania  na parze) i po około 5 minutach, posyp  przyprawami zaczynając od ziaren, a kończąc na sproszkowanych przyprawach.

Nie mieszaj ! Gotuj warzywa  do miękkości. Ryż odcedź, wyłóż na środek talerza, a dookoła wyłóż warzywa i polej wszystko 3-4 kroplami ghee.

Na wierzch świeża kolendra lub natka albo koperek. Całość  udekorowana dużym plastrem  cytryny  albo dwoma plastrami  limonki.

Składniki:                                                                                      

1/3  filiżanki ryżu basmati na osobę                                                          

1/3 łyżeczki ghee do polania na końcu                                    

1/3 włoszczyzny

1/4 brokuły

1/6 cukinii

1/8  fenkułu

1/4 pasternaku lub 1/4 batata

5 liść szpinaku na wierzch

1 plaster cytryny lub 2 plastry limonki

1/4 łyżeczki świeżej kolendry lub natki lub koperku

Zimna woda

 Przyprawy, po 1/6 łyżeczki;

kurkuma, ziarna kuminu, ziarna kolendry, asafetyda, sól himalajska albo kamienna

Przepisy Oczyszczanie

Herbata oczyszczająca:

1 łyżeczka nasion kopru włoskiego

1 łyżeczka ziaren kuminu

1 łyżeczka nasion kolendry

łyżeczka pokrojonego świeżego imbiru

2 kubki zimnej wody

Do garnuszka wlewamy wodę i wsypujemy wszystkie składniki Gotujemy 3 -4 minuty. Pijemy ciepłe.

Zupa z kabaczka

1 duży kabaczek

2 łyżki sklarowanego masła

½ łyżeczki kurkumy, kolendry, sproszkowanego mango

Do garnka wkładamy masło, gdy się rozgrzeje, wkładamy pokrojony w kostkę kabaczek, wsypujemy przyprawy i mieszamy tak aby przyprawy pokryły kabaczek. Wlewamy wodę i gotujemy do miękkości. Miksujemy.

Sabji z cukinii

3 cukinie

2 łyżki sklarowanego masła

½ łyżeczki kurkumy, kolendry, asafetidy

W garnku rozpuszczamy sklarowane masło. Wkładamy pokrojoną w kostkę cukinię i wsypujemy przyprawy. Dokładnie mieszamy. Dolewamy trochę wody i dusimy do miękkości.

Mung Dal Kitchari

1 kubek zielonego dalu (połówki)

1 kubek ryżu basmati

1 mały kawałek świeżego imbiru, drobno posiekanego

3 łyżki masła sklarowanego

5 kardamonów

5 całych goździków

10 ziaren czarnego pieprzu

3 liście laurowe

¼ łyżeczki kurkumy

¼ soli

mały kawałek  kory cynamonu

6 kubków wody

Dokładnie myjemy ryż i dal. Żeby łatwiej się trawiło możemy dal namoczyć na kilka godzin. Rozgrzewamy masło sklarowane. Wkładamy cynamon, kardamon, pieprz i goździki i liście laurowe. Podsmażamy aż zaczną wydzielać zapach. Wsypujemy ryż i dal. Wkładamy pozostałe przyprawy i mieszamy. Wlewamy wodę. Doprowadzamy do wrzenia. Gotujemy na silnym ogniu przez pięć minut, potem zmniejszamy i na małym ogniu gotujemy 25-30 minut.